Naučnici misije NASA Juno je podatke kamere prikupljene tokom dva nedavna preleta Ia pretvorila u animaciju koja prikazuje planinu i gotovo staklasto jezero hladeće lave. Drugi nedavni naučni rezultati iz svemirske letjelice uključuju ažuriranja o Jupiterovim polarnim ciklonima i obilju vode.
U decembru prošle i februaru ove godine, Juno se približila površini Ia na udaljenosti od oko 1500 km tokom preleta i napravila snimke sjevernih geografskih širina satelita. "Io je jednostavno prošaran vulkanima, a mi smo snimili nekoliko njih u akciji", kažu naučnici. - Dobili smo i sjajne krupne planove i druge podatke o 200 kilometara dugom jezeru lave zvanom Patera Loki. Zrcalna slika jezera, koju su instrumenti snimili, pokazuje da su neka područja Iove površine glatka poput stakla, što podsjeća na vulkansko opsidijansko staklo na Zemlji."
Karte kreirane od podataka koje je prikupio radiometar Junona, pokazuju da Io ne samo da ima relativno glatku površinu u poređenju sa drugim Jupiterovim galilejskim mjesecima, već ima i polove koji su hladniji od srednjih geografskih širina. Tokom duge misije, sonda se sa svakim preletom sve više približava Jupiterovom sjevernom polu. Ova promena u orijentaciji omogućava instrumentima da poboljšaju rezoluciju Jupiterovih severnih polarnih ciklona i da uporede polove na različitim talasnim dužinama.
„Možda najživopisniji primjer takve nejednakosti je centralni ciklon na Sjevernom polu Jupiter, napominju naučnici. - Dobro se pokazuje na infracrvenim i vidljivim slikama, ali njegov mikrotalasni potpis nije ni blizu tako jak kao kod drugih obližnjih oluja. To nam govori da se njegova podzemna struktura mora jako razlikovati od ostalih ciklona. Tim nastavlja prikupljati sve više i više podataka, tako da se radujemo razvoju detaljnije 3D karte intrigantnih polarnih oluja.”
Jedan od glavnih naučnih ciljeva misije je prikupljanje podataka koji će naučnicima pomoći da saznaju više o vodi na Jupiteru. Da bi to uradio, naučni tim Juno pokušava da kvantifikuje prisustvo molekula kiseonika i vodonika u Jupiterovoj atmosferi. Tačna procjena je ključna za sastavljanje slagalice formiranja našeg Sunčevog sistema. Jupiter, je vjerovatno prva planeta koja se formirala, i sadrži većinu gasa i prašine koji nisu sačinjavali Sunce. Obilje vode je takođe važno za meteorologiju i unutrašnju strukturu gasnog giganta.
1995. godine, sonda NASA Galileo je dao prve podatke o količini vode na Jupiteru tokom 57-minutnog spuštanja letjelice u atmosferu. Ali ovi podaci pokrenuli su više pitanja, ukazujući da se atmosfera planete pokazala neočekivano vruća i – suprotno kompjuterskim modelima – bez vode. "Podaci sonde bili su toliko udaljeni od naših modela sadržaja vode na Jupiteru da smo se zapitali da li je lokacija na kojoj je uzet uzorak možda anomalija", rekli su naučnici. "Sada sigurno znamo da je Galilejeva ulazna tačka bila nenormalno suva regija nalik pustinji."
Rezultati studije potvrđuju pretpostavku da bi tokom formiranja Sunčevog sistema, vodeno-ledeni materijal mogao biti izvor obogaćivanja teškim elementima tokom formiranja i evolucije plinovitog giganta. Formiranje Jupitera ostaje misterija, jer rezultati istraživanja njegovog jezgra ukazuju na veoma nizak sadržaj vode, a ovu misteriju treba riješiti.
Podaci iz Junoine dugotrajne misije mogu pomoći: omogućit će naučnicima da uporede količinu vode u polarnim regijama Jupiter sa ekvatorijalnim, a dodatno će rasvijetliti strukturu razrijeđenog jezgra planete. Tokom posljednjeg Junonog preleta Ioa 9. aprila, letjelica se približila površini satelita na udaljenosti od oko 16,5 km. Svoj 61. prelet Jupitera obaviće 12. maja.
Animirani gif koji prikazuje 13 slika sa Junoinog susreta sa Iom ove sedmice! Odličan pogled na Pele, Xihe i južno polarno područje Ia. slikatwitter.com/rh8zWfJiiI
— Jason Perry (@volcanopele) April 13, 2024
Pročitajte također: