دانشمندان انجام دادند پژوهش تابش اشعه ایکس درخشان ترین اختروش در 9 میلیارد سال گذشته تاریخ کیهانی. این شی SMSS J114447.77-430859.3 یا به اختصار J1144 نامیده می شود. داده های جدید ساختار درونی اختروش ها و نحوه تعامل آنها با محیط خود را روشن می کند.
J9,6 که در کهکشانی در فاصله 1144 میلیارد سال نوری از زمین، بین صورت فلکی قنطورس و هیدرا قرار دارد، بسیار قدرتمند است و 100 میلیارد بار بیشتر از خورشید می درخشد. نسبت به سایر منابع درخشندگی مشابه به زمین بسیار نزدیکتر است و به اخترشناسان این امکان را می‌دهد تا بینشی در مورد سیاه‌چاله‌ای که اختروش و محیط آن را نیرو می‌دهد به دست آورند.
کوازارها یکی از درخشان ترین و دورترین اجرام در جهان شناخته شده هستند. آنها در اثر سقوط گاز در یک سیاهچاله بسیار پرجرم تشکیل می شوند و می توان آنها را به عنوان هسته های فعال کهکشان هایی با درخشندگی بسیار بالا توصیف کرد که مقادیر زیادی تابش الکترومغناطیسی را در نوارهای رادیویی، مادون قرمز، مرئی، فرابنفش و اشعه ایکس تولید می کنند.
برای اولین بار J1144 در سال 2022 در محدوده مرئی با استفاده از تلسکوپ SkyMapper Southern Survey (SMSS) مشاهده شد و برای این مطالعه، دانشمندان مشاهدات چندین رصدخانه فضایی را ترکیب کردند: ابزار eROSITA روی رصدخانه طیف-رونتگن-گاما (SRG)، ESA XMM- رصدخانه نیوتن، آرایه تلسکوپ طیف‌سنجی هسته‌ای ناسا (NuSTAR) و رصدخانه نیل گرلز سویفت ناسا.
این تیم از داده ها برای اندازه گیری دمای پرتوهای ایکس ساطع شده توسط اختروش استفاده کرد و دریافت که این دما حدود 350 میلیون کلوین است، بیش از 60 برابر دمای سطح. خورشید! دانشمندان همچنین تشخیص دادند که جرم سیاهچاله در مرکز اختروش حدود 10 میلیارد برابر جرم خورشید است و سرعت رشد آن حدود 100 جرم خورشیدی در سال است.
نور پرتو ایکس از این منبع در مقیاس زمانی چندین روز متفاوت بود که برای اختروش‌هایی با سیاه‌چاله‌های بزرگ مانند آنچه در J1144 وجود دارد، تا حدودی غیرمعمول است. یک مقیاس زمانی معمولی از تغییرپذیری برای سیاهچاله‌هایی با این اندازه می‌تواند در حد چند ماه یا حتی سال باشد. مشاهدات همچنین نشان داده است که در حالی که مقداری از گاز توسط سیاهچاله جذب می شود، قسمت دیگری از گاز در بادهای بسیار قوی به بیرون پرتاب می شود و مقادیر زیادی انرژی به کهکشان میزبان تزریق می کند.
دانشمندان می گویند: «ما بسیار شگفت زده شدیم که هیچ رصدخانه قبلی اشعه ایکس، علیرغم قدرت فوق العاده اش، این منبع را رصد نکرده است. - مشابه اختروش ها معمولاً در فواصل بسیار دورتری قرار دارند، بنابراین بسیار کم نورتر به نظر می رسند، و ما آنها را همانطور که در زمانی که کیهان تنها 2 تا 3 میلیارد سال سن داشت می بینیم.
بنابراین J1144 یک منبع نادر در نظر گرفته می شود زیرا این اختروش بسیار درخشان است و به زمین بسیار نزدیکتر است (در مقایسه با سایر اجرام). این به دانشمندان نگاهی منحصربه‌فرد به شکل اختروش‌های قدرتمندی می‌دهد. دانشمندان می افزایند: «در ژوئن امسال، یک کمپین نظارتی جدید از این منبع آغاز خواهد شد که ممکن است شگفتی های بیشتری را نشان دهد.
همچنین بخوانید: