Ik moet toegeven dat ik mijn twijfels had toen ik voor het eerst hoorde dat Christopher Nolan van plan was een film te maken over Jay Robert Oppenheimer, de natuurkundige die onderzoek leidde naar de ontwikkeling van de eerste atoombom als onderdeel van Manhattan-project. Het is tenslotte een van de best gedocumenteerde periodes uit de Amerikaanse geschiedenis van de XNUMXe eeuw, en de achtervolging van de bom is het onderwerp geweest van zo veel boeken, films en tv-shows van wisselende kwaliteit (laat me noemen Manhattan, een geweldige feature-serie die tragisch genoeg na twee seizoenen werd geannuleerd). Wat zou Nolan met zijn eigen visie aan dit goed gemaakte materiaal kunnen toevoegen?
Maar je hoefde je geen zorgen te maken. Dankzij Oppenheimer gaf Nolan ons een werkelijk uniek, onwankelbaar, genuanceerd portret van de raadselachtige, complexe man die het Manhattan-project leidde en later geconfronteerd werd met de politiek van het McCarthy-tijdperk. Technisch gezien is het een biopic, maar zo voelt het niet. Het is meer alsof Nolan zorgvuldig de verschillende draden heeft geselecteerd die door Oppenheimers leven lopen en ze heeft geweven tot een rijk gestructureerd tapijt. Het resultaat is pure visuele poëzie.
WAARSCHUWING! Spoilers vooruit, hoewel dit een zeer goed gedocumenteerd verhaal is.
Nolans film is grotendeels gebaseerd op biografie Amerikaanse Prometheus door Kai Byrd en Martin Jay Sherwin, die in 2005 de Pulitzer Prize won. De trailers concentreerden zich natuurlijk op het drama rond de creatie van de atoombom die leidde tot de Trinity-test, maar ik hoopte dat de film over het algemeen zou volgen de plot van het boek en omvat de daaropvolgende val van Oppenheimer uit de lucht op de grond En zo is het. In feite dient dit late, donkere deel van Oppenheimers leven als de lens waardoor Nolans film zijn eerdere successen ziet.
Ook interessant:
- 5 redenen om voor KIVI TV te kiezen
- Govee Immersion TV LED H6199 review: wat te doen als je wel Ambilight wilt, maar geen tv Philips
De film heeft twee hoofdverhaallijnen en de film beweegt heen en weer tussen hen. Nolan is nooit iemand geweest die zich strikt aan een chronologisch kader hield. "Splitting" is in kleur opgenomen en volgt Oppenheimer (Cillian Murphy) tijdens zijn vroege jaren als afgestudeerde student en universiteitsprofessor, zijn leiderschap van het Manhattan-project dat culmineerde in de Trinity Trial, zijn gelijktijdige triomf en angst na Hiroshima en Nagasaki, en uiteindelijk de toegang tot geheime informatie verliezen, grotendeels als gevolg van vroege communistische connecties en uitgesproken verzet tegen de ontwikkeling van de waterstofbom.
"Fusion" is opgenomen in zwart-wit analoge IMAX-technologie en vertelt het verhaal van de hoorzittingen ter bevestiging van de Senaat in 1959 voor Lewis Strauss (Robert Downey Jr), de voormalige voorzitter van de Atomic Energy Commission, die - zoals de film geleidelijk aan onthult - vijf jaar eerder een beslissende rol speelde bij het ontnemen van staatsgeheimen aan Oppenheimer, wat velen in de natuurkundige gemeenschap verontwaardigde. De zwarte vlek van de naam Oppenheimer werd pas in december 2022 volledig verwijderd - rond dezelfde tijd dat de eerste trailer voor de film "Oppenheimer" verscheen.
Nolan verzamelde een geweldige cast. David Krumholtz is bijna onherkenbaar als I.I. Rabi, en Benny Safdie is perfect als Edward Teller, die het niet eens is met Oppenheimer over de waterstofbom en hem uiteindelijk verraadt tijdens een veiligheidshoorzitting.
Emily Blunt schittert in de relatief kleine rol van Kitty Oppenheimer, die leed aan depressies en een vluchtige relatie had met haar promiscue echtgenoot, maar hem fel toegewijd bleef (ze weigerde eigenlijk Tellers hand te schudden toen Oppenheimer in 1963 de Enrico Fermi Award ontving) . Maar de film is uiteindelijk van Murphy en Downey Jr., die beiden Oscarwaardige optredens gaven. Hun wederzijdse tegenstelling is misschien wel het hart van de film.
Natuurkundefans zullen het leuk vinden om de verschillende natuurkundige beroemdheden te herkennen die in korte cameo's verschijnen, zoals Richard Feynman (Jack Quaid) Werner Heisenberg (Matthias Schweighofer), Niels Bohr (Kenneth Branagh), Leo Szilard (Mate Haumann), Enrico Fermi (Danny Deferrari), Luis Alvarez (Alex Wolff), Hans Bethe (Gustav Skarsgård), Vannevar Bush (Matthew Moline), Kenneth Bainbridge (Josh Peck) en de beruchte Klaus Fuchs (Christopher Denham).
Nolan bereikt een indrukwekkend niveau van historische nauwkeurigheid, neemt niet zijn toevlucht tot het slaafs navertellen van feiten, maar besprenkelt de film met veel interessante details en personages, als een decoratieve bloem. Bijvoorbeeld, de waarheid over de vraag of de jonge Oppenheimer daadwerkelijk cyanide injecteerde in een appel die bedoeld was voor een van zijn professoren (toekomstige Nobelprijswinnende natuurkundige Patrick Blackett) wordt fel betwist door historici, maar het werd niet verzonnen voor de film. Oppenheimer's minnaar, Jean Teitlock (Florence Pugh), pleegt zelfmoord, en er is een complottheorie dat ze is vermoord en haar zelfmoord is geënsceneerd - iets waar in de film nauwelijks op wordt gezinspeeld, maar desalniettemin aanwezig is. Er was enige online schok bij de scènes van naaktheid en seks tussen Murphy en Pugh, maar ik dacht dat ze goed gemaakt waren en helemaal niet onnodig - een bijzonder ontroerende post-coïtale scène waarin het paar gewoon naakt zit en een ontroerend intiem gesprek voert.
President Truman noemde Oppenheimer een "huiler" (hoewel niet in zijn gezicht) toen hij hem na de oorlog ontmoette en gaf toe dat hij het bloed aan zijn handen kon voelen. Het is ook waar dat Oppenheimer nooit publiekelijk spijt betuigde voor zijn rol in de bom die tussen de 100 en 000 mensen doodde (het exacte aantal is nog steeds een kwestie van discussie). Zoals hij in de film zegt, dacht hij dat hij de eerste kernwapen was zo verschrikkelijk dat niemand het ooit nog zou willen gebruiken.
De dialoog tijdens het openlijk vijandige verhoor van Oppenheimer tijdens de veiligheidshoorzitting werd bijna woordelijk overgenomen uit de officiële transcripties - en tot dramatische perfectie gebracht door de uitstekende cast van Nolan. Een van de sterkste scènes is de (letterlijke) getuigenis van natuurkundige David Gill (Rami Malek) tijdens de hoorzitting van de Senaat over de benoeming van Strauss tot minister van Handel van Eisenhower.
Strauss hoopte dat Gill, toen het hoofd van de Federation of American Scientists, zich in zijn voordeel zou uitspreken. In plaats daarvan verklaarde Gill dat "de meeste academici in dit land meneer Strauss liever helemaal uit de regering zouden zien", en zette zijn vernietigende kritiek op Strauss voort, daarbij verwijzend naar zijn arrogantie, gebrek aan integriteit en persoonlijke vendetta tegen Oppenheimer in het bijzonder (Nolan zelf opgegraven de transcriptie van de Senaat records).
Strauss werd niet bevestigd - de eerste mislukte kabinetsnominatie sinds 1925 - en de afwijzing maakte in feite een einde aan zijn politieke carrière. Hij heeft dit bitter ervaren tot het einde van zijn leven. Sommigen noemen het misschien karma. Dit is echter geen documentaire en natuurlijk namen ze enkele vrijheden. Met name het krachtige slotgesprek tussen Oppenheimer en Albert Einstein (Tom Conti), dat verwijst naar een eerder gesprek dat ze in het verleden voerden, is volledig fictief.
Evenmin ligt de focus op natuurkunde zelf, aangezien Nolan veel meer geïnteresseerd is in het onderzoeken van kwesties over macht, politiek, patriottisme en persoonlijke innerlijke paradoxen. De film vangt echter treffend de wereld van natuurkunde en natuurkundigen. In één scène vraagt Leslie Groves (Matt Damon) bijvoorbeeld aan Oppenheimer naar het mogelijke risico van het ontsteken van de atmosfeer en het vernietigen van de wereld wanneer ze op de ontstekerknop drukken om de Drie-eenheid te testen. "De kans is bijna nul", antwoordt Oppie. - Wat wil je van de theorie zelf?". Groves antwoordt: "Nul zou leuk zijn."
Christopher Nolan beschreef de interne reactie van sommige mensen die naar zijn nieuwste film "Oppenheimer" keken. "Sommige mensen verlaten het theater totaal verwoest", zei Nolan over pre-release vertoningen in een nieuw interview met het tijdschrift Wired. - Ze kunnen niet praten. Ik bedoel, er is een element van angst aanwezig in het verhaal en in het hart van de film. Maar de liefde voor de personages, de liefde voor het verhaal is zo sterk als altijd."
De 52-jarige Brits-Amerikaanse regisseur voegde eraan toe: “Het is een intense ervaring omdat het een intens verhaal is. Ik liet het onlangs aan een andere regisseur zien en hij zei dat het een horrorfilm was. Ik maak geen bezwaar." Nolan gaf zelfs toe dat hij "opgelucht was dat hij het project had afgerond" vanwege de hoeveelheid emotionele ervaring die het hem opleverde. Eerder zei de historicus, die de biografie uit 2005 schreef waarop "Oppenheimer" is gebaseerd, dat hij "emotioneel herstellend" was van het kijken naar de film.
Drie uur lang, met in de meeste scènes een groep blanke mannen die gewoon zitten te praten over natuurkunde en verdedigingsstrategie, is Oppenheimer de antithese van wat gewoonlijk als een zomerfilm wordt beschouwd. Nolans beheersing van het vertellen van verhalen is echter zodanig dat het nooit saai aanvoelt. Geen wonder dat het publiek massaal naar de theaters trekt om deze film te bekijken. "Oppenheimer" heeft de aanvankelijke prognoses voor de kassa ruimschoots overtroffen en heeft wereldwijd al meer dan $ 550 miljoen opgehaald. Dit is momenteel mijn keuze voor de beste film van 2023.
Lees ook:
Het is oké, de cast is gewoon te gek! Ik geef toe, al dit lawaai rond "Oppenheimer" (evenals "Barbie") vloog langs me heen, maar nu is het interessant om te zien)