Deze zomer organiseert het Design Museum in Londen de eerste grote tentoonstelling van robotkunstenaar Ai-Da. Maar is een mensachtige echt creatief?
Ai-Da's werken zijn gebaseerd op foto's genomen door een camera in de ogen van een mensachtige. Algoritmen transformeren het beeld vervolgens in een reeks coördinaten die de richting bepalen die de hand van de robot zal tekenen. Ai-Da's co-creator, Aiden Moeller, beschrijft Ai-Da's gefragmenteerde stijl als "gebroken".
'We hebben geen starre representatieve fotografische afbeeldingen nodig, hoewel we haar daarvoor zouden kunnen programmeren. We gingen hiertegen in omdat we begrepen dat mensen gewoon zouden denken dat het een soort duur fotokopieerapparaat was – we wilden de creatieve expressiviteit van de algoritmen laten zien”, zeggen de ontwikkelaars.
Niet iedereen is er echter van overtuigd dat robots tot echte creatieve vermogens in staat zijn.
Er is een mening dat kunstmatige intelligentie (AI) geen echte kunst kan creëren, omdat het nooit een "autonome creatieve agent" zal zijn zoals een vrijgevochten mens. In plaats daarvan simuleert het gewoon kunst met behulp van algoritmen die zijn ontwikkeld door programmeurs.
Moeller is het daar niet mee eens. De galeriehouder zegt dat de algoritmen van Ai-Da zijn ontworpen om de definitie van creativiteit weer te geven die wordt geboden door Margaret Boden, hoogleraar cognitieve wetenschappen aan de Universiteit van Sussex: "Creativiteit is het vermogen om met nieuwe, verrassende en waardevolle ideeën of artefacten te komen."
Ook interessant:
- Qualcomm introduceerde slimme AR-brillen die een virtueel scherm aan de muur creëren
- De Duitsers gaan een kwantumcomputer maken op basis van supergeleidende qubits
"Het pakte eigenlijk beter uit dan we hadden verwacht, want als Ai-Da je met camera's in haar ogen aankijkt om een tekening of een schilderij te maken, doet ze elke keer iets nieuws", zegt Meller. "Zelfs als ze hetzelfde beeld of dezelfde persoon was tegengekomen, zou het een heel andere uitkomst zijn geweest."
De nieuwe Ai-Da-tentoonstelling zal een reeks 'zelfportretten' bevatten die de robot maakt door zichzelf voor een spiegel te fotograferen. Meller zegt dat deze zelfportretten heel opmerkelijk zijn omdat ze ons echt bewust maken van het feit dat we een relatie aan het opbouwen zijn met technologie, niet met een bewust, intelligent persoon. Ai-Da's uiterlijk is een andere manifestatie van deze dynamiek. Vernoemd naar programmeerpionier Ada Lovelace, heeft de robot het uiterlijk en de stem van een mens.
Een dergelijke antropomorfisering van AI is een controversieel onderwerp. Onderzoek toont aan dat we meer geneigd zijn om machines te vertrouwen die er menselijk uitzien, wat hun acceptatie zou kunnen versnellen. Maar het kan ons er ook van overtuigen dat ze reëler zijn dan ze in werkelijkheid zijn – en ons daarbij ontmenselijken. Meller zegt dat Ai-Da een menselijke vorm heeft gekregen om haar aantrekkelijker te maken.
Ai-Da is een van de steeds groter wordende kunstmatige-intelligentiesystemen die kunst creëren. Meller gelooft dat technologie evenveel invloed kan hebben op creativiteit als de uitvinding van de camera. Veel kunstenaars vreesden aanvankelijk dat technologie hun carrière kapot zou maken. Maar het zette kunstenaars er al snel toe aan om over te stappen van het kopiëren van de werkelijkheid naar het verkennen van ideeën die fotografie niet kon realiseren.
Lees ook: