Naarmate onze hemelwaarnemers - ruimtesondes, sondes en telescopen - gevoeliger worden, ontdekken we steeds meer dingen die we nog nooit eerder hebben gezien. Dit is wat er gebeurde met de onlangs ontdekte bron van radiosignalen die zich niet ver van het centrum van de melkweg bevindt. Het heet ASKAP J173608.2-321635 en astronomen hebben niet kunnen achterhalen welk ruimtevoorwerp het beste overeenkomt met zijn vreemde eigenschappen. Het kan deel uitmaken van een geheel nieuwe klasse van objecten.
ASKAP J173608.2-32163 werd ontdekt door de Australian Square Kilometre Array Pathfinder (ASKAP), een van de meest gevoelige radiotelescopen ooit gebouwd. Het heeft al bewezen dat het dingen kan vinden die we nog nooit eerder hebben gezien, zoals vreemde radiosignalen, onontdekte sterrenstelsels en mysterieuze snelle radioflitsen.
ASKAP J173608.2-32163 is zeer variabel en zendt wekenlang radiogolven uit voordat ze verdwijnen. Het signaal is ook sterk gepolariseerd – dat wil zeggen, de oriëntatie van de elektromagnetische golfoscillaties is vervormd, zowel lineair als circulair. ASKAP J173608.2-32163 is ook een behoorlijk lastig beest om te detecteren. Dit object, wat het ook mag zijn, werd niet waargenomen tot de detectie van ASKAP, gemaakt tijdens een experimenteel onderzoek van de lucht voor het zoeken naar voorbijgaande radiobronnen. Maar in de periode van april 2019 tot augustus 2020 kwam het signaal 13 keer voor in de data.
Vervolgwaarnemingen in april en juli 2020 met een andere Murriyang-radiotelescoop in Australië leverden niets op. Maar de MeerKAT-radiotelescoop in Zuid-Afrika pikte het signaal op in februari 2021. De Australian Compact Telescope (ATCA) detecteerde het ook in april 2021. De bron van de radiosignalen verscheen niet in röntgen- en nabij-infraroodwaarnemingen, of in archieven van radiogegevens verzameld door verschillende instrumenten die onderzoekers controleerden
Ook interessant:
- Er is een nieuw type supernova ontdekt: het is een combinatie van een stervende ster en zijn metgezel
- Noch een ster, noch een planeet: wetenschappers hebben een vreemde bruine dwerg ontdekt in de Melkweg
Er blijft dus een nogal interessant mysterie over. Polarisatie omvat verstrooiing en magnetisatie, misschien gedeeltelijk als gevolg van stof en magnetische velden in het interstellaire medium tussen ons en de bron, hoewel het mogelijk is dat de bron zelf ook sterk gemagnetiseerd is.
Over het algemeen is het erg moeilijk om te begrijpen wat de bron zou kunnen zijn. Er zijn verschillende soorten sterren waarvan bekend is dat ze van golflengte veranderen, zoals sterren die vaak flitsen, of dubbelsterren met actieve chromosferen, of sterren die elkaar verduisteren. Het gebrek aan detectie in het golflengtebereik van röntgenstraling en nabij-infrarood maakt deze aanname echter onwaarschijnlijk.
Ook onwaarschijnlijk is een pulsar, een soort neutronenster die radiogolven uitzendt als een kosmisch baken. Pulsars hebben regelmatige uitbarstingen en ASKAP J173608.2-32163 heeft een neiging tot vervagen die onverenigbaar is met pulsars. Bovendien zijn er al drie maanden geen detecties geweest, wat ook niet consistent is met pulsars. Röntgendubbelsterren, gammastraaluitbarstingen en supernova's werden ook uitgesloten.
Het object heeft echter enkele eigenschappen gemeen met een van de mysterieuze signalen die nabij het galactische centrum te zien zijn. Deze staan bekend als Galactic Center Radio Transients (GCRT's), waarvan er drie in de jaren 2000 werden ontdekt. Deze bronnen worden ook nog niet uitgelegd, maar ze delen verschillende kenmerken met ASKAP J173608.2-32163.
Als ASKAP J173608.2-32163 een GCRT is, kunnen de nieuwe waarnemingen ons helpen meer van dergelijke bronnen te vinden en erachter te komen wat ze zijn.
Lees ook: