De meesten van ons delen enorme hoeveelheden persoonlijke informatie online, en de techreuzen zijn in veel opzichten de bewakers van die gegevens. Maar hoeveel informatie geven ze door aan de autoriteiten? En hoe vaak vragen overheden gebruikersgegevens op?
Zoals beschreven in een nieuw rapport van SurfShark, dat verzoeken om gebruikersgegevens analyseerde Apple, Google, Meta en Microsoft Technologiegiganten, ontvangen van overheidsinstanties in 177 landen tussen 2013 en 2021, krijgen veel van deze verzoeken, en in de meeste gevallen voldoen ze eraan.
Van de vier grote technologiebedrijven die zijn onderzocht Apple bleek het meest conform en honoreerde 82% van de verzoeken om gebruikersgegevens, vergeleken met Meta (72%), Google (71%) en Microsoft (68%). Interessant genoeg waren de technologiegiganten in Groot-Brittannië complianter vergeleken met de mondiale cijfers, waarbij 81,6% van de tijd gebruikersgegevens openbaar werden gemaakt.
Uit het rapport blijkt dat de VS de meeste verzoeken om gebruikersgegevens heeft, met Duitsland op de tweede plaats in de wereld na de VS, met 648 verzoeken per 100 mensen. De Britse overheid staat op de vierde plaats en vraagt 7 keer meer gebruikersgegevens van bedrijven dan het wereldwijde gemiddelde. Als je naar de top tien kijkt, zijn vijf landen lid van de EU en de rest zijn de VS, Singapore, Groot-Brittannië, Australië en Taiwan.
Overheden vragen steeds vaker om deze informatie, waarschijnlijk als reactie op een golf van online criminaliteit in de afgelopen jaren, waarbij accountaanvragen tussen 2013 en 2021 meer dan verviervoudigd zijn tot 4 miljoen. Deze gegevens worden vaak gebruikt voor strafrechtelijke onderzoeken, maar kunnen ook helpen bij civiele of bestuursrechtelijke zaken waarbij digitaal bewijs nodig is. Deze kunnen specifieke informatie over gebruikers bevatten, van IP-adressen tot apparaatlocaties.
Naast het opvragen van gegevens van technologiebedrijven, onderzoeken autoriteiten nu andere manieren om misdaad te monitoren en te bestrijden met behulp van online diensten, zegt Gabriele Cavekite, privacyadvocaat bij Surfshark.
Vorig jaar stelde de EU een verordening voor die internetproviders zou verplichten inhoud met betrekking tot geweld op te sporen, te rapporteren en te verwijderen. Hoewel het initiatief opmerkelijk is, hebben sommigen hun bezorgdheid geuit over het feit dat de nieuwe wetten de end-to-end encryptie en daarmee de privacy van gebruikers zullen ondermijnen.
"Enerzijds kan de invoering van dergelijke nieuwe maatregelen helpen bij het oplossen van ernstige strafzaken, maar maatschappelijke organisaties hebben hun bezorgdheid geuit over het aanmoedigen van surveillancemethoden die later bijvoorbeeld zouden kunnen worden gebruikt om politieke rivalen op te sporen", zegt Kavekite.
De afgelopen jaren hebben grote bedrijven met nationale overheden gevochten over gegevensprivacy. Angst voor overheidstoezicht heerst, net als twijfels over het vermogen van technologiebedrijven om gegevens veilig te houden, vooral in het licht van een reeks spraakmakende lekken.
Lees ook: