Balon veličine fudbalskog stadiona mogao bi pomoći astronomima da dobiju kristalno jasne slike svemira. Ovaj projekat je višestruko jeftiniji od orbitalnog teleskopa Hubble. Tajno oružje SuperBIT projekta je jednostavan sloj helijuma koji se nalazi do 40 km iznad površine Zemlje i kada se potpuno napumpa širi do veličine fudbalskog stadiona.
Razvijen od strane konzorcijuma istraživača iz Velike Britanije, Sjedinjenih Država i Kanade, SuperBIT (Teleskop sa balonskim nadpritiskom) je pokušaj da se spoji najbolje iz svijeta orbitalne i zemaljske astronomije.
Konvencionalni zemaljski teleskopi moraju se suočiti s činjenicom da je atmosfera vrlo dobra u održavanju života na Zemlji, ali vrlo loša u propuštanju svjetlosti iz svemira, iskrivljujući je, što otežava dobijanje jasnih slika astronomskih objekata. Orbitalni teleskopi poput svemirskog teleskopa Hubble izbjegavaju ovaj problem, ali koštaju milijarde dolara za izgradnju, lansiranje i rad.
Postavljanjem teleskopa na platformu okačenu ispod ogromnog balona, tim SuperBIT-a se nada da će dobiti slike oštre poput svemirskog teleskopa, ali sve uz budžet od samo 5 miliona dolara. "Nova tehnologija balona čini putovanje u svemir jeftinim, lakim i ekološki prihvatljivim “, rekao je Mohamed Shaaban, diplomirani student na Univerzitetu u Torontu i jedan od istraživača projekta.
Balon je sličan konvencionalnoj sondi za vremenske prilike, ali umjesto da koristi elastičnu ovojnicu koja se može širiti i skupljati sa svojim sadržajem, drži helijum unutra pod niskim pritiskom u odnosu na vanjsko okruženje. Ovo omogućava balonu da ostane u zraku nekoliko mjeseci sa malim vertikalnim fluktuacijama, što je idealno za astronomsku primjenu.
Najnoviji probni let u 2019. pokazao je "izuzetnu stabilnost u usmjeravanju", prema timu SuperBIT-a, "sa odstupanjem manjim od jedne trideset i šesthiljaditim dijelom stepena za više od sat vremena". Ovo bi trebalo omogućiti teleskopu da dobije slike oštre kao one na svemirskom teleskopu Hubble.
Kada SuperBIT balon bude lansiran iz Wanake na Novom Zelandu, idućeg aprila, on će nekoliko puta kružiti oko Zemlje, fotografisati noću, a zatim puniti baterije tokom dana. Na kraju će se vratiti na Zemlju, ali čak i to će biti vrlo korisno: dizajn se može mijenjati i poboljšavati tokom vremena, dok je nadogradnja konvencionalnih orbitalnih teleskopa pretjerano skupa.
Pročitajte također:
- Teleskop Event Horizon napravio je krupne slike supermasivnih crnih rupa
- Teleskop Hubble nastavlja naučnu aktivnost nakon mjesec dana tehničkih problema