De Mars Express-orbiter heeft genoeg waterijs ontdekt dat begraven ligt onder de evenaar van de Rode Planeet om de hele planeet met een ondiepe oceaan te bedekken als deze zou smelten.
Deze ontdekking werd gedaan door ESA's Mars Express-missie, een ervaren ruimtevaartuig dat al twintig jaar bezig is met wetenschappelijk onderzoek rond Mars. Hoewel dit niet de eerste keer is dat er bewijs van ijs is gevonden nabij de evenaar van de Rode Planeet, is deze nieuwe ontdekking de grootste hoeveelheid waterijs die daar tot nu toe is gevonden, en lijkt ze consistent te zijn met eerdere bevindingen van bevroren water op Mars.
De afzettingen zijn dik, strekken zich 3,7 kilometer onder de grond uit en zijn bedekt met een korst van geharde as en droog stof van honderden meters dik. IJs is geen schoon blok, maar zwaar vervuild met stof. Hoewel de ligging nabij de evenaar het toegankelijker maakt voor toekomstige bemande missies, betekent de begraving op zo'n diepte dat de toegang tot de waterijslaag moeilijk zal zijn.
Ongeveer vijftien jaar geleden ontdekte Mars Express afzettingen onder een geologische formatie genaamd Medusa Pits (MFF), maar wetenschappers wisten niet zeker waar deze afzettingen van waren gemaakt. De geografie van Mars is verdeeld tussen de noordelijke hooglanden en de zuidelijke laaglanden, en de enorme 15 km lange MFK-formatie bevindt zich op de grens daartussen.
Er wordt vermoed dat het MFK zelf de afgelopen drie miljard jaar is gevormd uit lavastromen en bedekt is geweest met vulkanische as in de oudheid, toen Mars vulkanisch actief was. Tegenwoordig is het MFK gehuld in een stofpluim die enkele kilometers de lucht in stijgt – in feite de krachtigste stofbron op de hele planeet, die de enorme stofstormen aanwakkert die Mars in bepaalde seizoenen kunnen overspoelen. Waren deze afzettingen eenvoudigweg stof die een diepe vallei hebben gevuld? Nieuwe waarnemingen van MARSIS, de ondergrondse radar aan boord van de Mars Express, bieden nu een antwoord – en het is geen stof.
“Als het MFK slechts een gigantische hoop stof zou zijn, zouden we, gezien de diepte ervan, verwachten dat het onder zijn eigen gewicht zou samenpersen”, zegt Andrea Cicchetti van het Nationaal Instituut voor Astrofysica in Italië in een persverklaring. "Dat zou iets veel dichter creëren dan wat we bij MARSIS zien."
In plaats daarvan hebben de sedimenten een lage dichtheid en zijn ze vrij transparant voor MARSIS-radars, wat precies is wat op basis van de gegevens van waterijs zou worden verwacht. De aanwezigheid van ondergronds waterijs op lage en equatoriale breedtegraden suggereert dat het klimaat op Mars in een ver verleden compleet anders was.
Lees ook: